PER~SOON IS ONTWIKKELD DOOR JOHANNES BONGERS VOOR
GEMEENTE NIEUWE IJSSEL TUSSEN 11/2020 EN 10/2022

Per~soon is een relatief wezen dat wordt gevormd uit de sonische relatie tussen het organisme en diens Umwelt. Per~soon is een sonisch organisme dat alle levende organismen in zich opneemt. Het concept Per~soon richt zich op het vergroten van semiotische rijkheid en variatie in de levende systemen. Per~soon is verbonden met ANDSTERDAM, Gemeente Nieuwe IJssel, Grond en SOOOS: kunstwerken die met elkaar een stad, een gemeente, een kunstruimte en een politieke partij vormen – een politiek-artistieke kosmologie – en die met per~soon een vitale protagonist in het midden (milieu) krijgt. Link naar basistekst uit 2020 waarin denkproces zichtbaar wordt.Per~soon is ontwikkeld door Johannes Bongers / Boolean Works vanaf eind 2020.

INTRO PER~SOON

Per~soon komt uit het Latijn en betekent door-klank. Per~soon is door-klank van verschillende aspecten van de mens en van de niet-mens. Per~soon bestaat uit per en soon met een golvend streepje ertussen om zich te onderscheiden van wat nu onder persoon wordt verstaan. Per~soon is daar een forse aanpassing en uitbreiding op.Belangrijkste innovatie van per~soon is de onderliggende agenda waarin de twee belangrijkste bedreigingen van deze tijd worden bevochten en die beiden onder homogenisering vallen: de afname van semiotische rijkheid in alle systemen en de afname van agency, van menselijk handelingsvermogen die daarvan het gevolg is. Technologie speelt in dit proces een cruciale rol en deze analyse sluit aan op Heidegger, 1953.Na studie viel op dat de mens/mensheid wel verantwoordelijk is voor de huidige hachelijke situatie van klimaat, ongelijkheid, crisis in de democratie en technologie dystopie maar dat nergens een begin wordt gemaakt met de instelling en hoe diezelfde mens/mensheid de eigen toekomst en de toekomst van alle levende systemen gaat veiligstellen. Het ontbeert de mens nu aan handelingsvermogen. Dit verlies is gevolg van de absorptie van agency in het hyper-kapitalisme, van het uitbesteden van persoonlijk engagement aan middleman en belangenorganisaties, en door de sociale massa-mediale technologie die het individu verder 'individualiseert' en atomiseert in plaats van versterkt. Deze zaken opgeteld hebben tot een effectieve afbraak en tot de stagnatie van verzet daartegen geleid.Het schijnt ons dat voor een nieuw concept Mens, fundamentele wijzigingen in de uitgangspunten moeten worden gemaakt; de begrippen moeten worden gewijzigd in wat Joseph Beuys de Revolutie van de Begrippen noemt. Het ontwerp van een nieuwe ‘mens’ moet de mens in de kern én in de bedoeling vernieuwen. De mens in de kern, gevierd in de cultuur en in religie, is niet meer verbonden met de bedoeling, met de funderingsvragen.De nieuwe ‘mens’ gaat minstens terug naar de 1e natuur en verenigt zich met alle niet-mensen als dieren, planten en alle levende systemen en allen krijgen, onder dezelfde noemer, toegang tot handelingsvermogen of vertegenwoordiging. Met het huidige begrip ‘mens’ lukt dat niet meer, dat is soort-specifiek, gecorrumpeerd door eigenbelang en het faalt telkens weer met ernstiger gevolgen; die kan niet verder met zichzelf.We zijn allereerst op zoek gegaan naar wat de mens met alle bekende en nog onbekende wezens en entiteiten gemeenschappelijk heeft, waarin ze elkaar kunnen vinden. Dat is misschien wel het feit dat ze voor elkaar een fundamentele ander vertegenwoordigen en die door het leven in eigen Umwelten van elkaar gescheiden zijn. Die gescheidenheid kan door klank en trilling, door stem, worden doorbroken en verbindt Umwelten.Per-soon is een 'relatief' wezen. Een wezen dat wordt gevormd door de 'sonische' relatie die het organisme en de leefomgeving aanéén lust. De fusie van organisme en leefomgeving in één gesloten topologie stamt van de antropoloog Gregory Bateson en de bioloog Jesper Hoffmeyer, beiden door informatie en door Pierciaanse semiotiek geïnteresseerd.We stellen voor de klank van de ander centraal te stellen; ook (of juist) als deze nog geen klank heeft. In de eco-akoestiek dringt deze klank door de verschillende Umwelten. Klank, verbonden met stem, trilling, met stemming en stijl en stilte, dat zich in de eigen ruimte en tijd - iedere organisme in de eigen Umwelt - uitbreidt.

De mens is zoals alle organismen een relatief wezen. Dit wordt gevormd door de relatie tussen entiteit en leefomgeving. De mens is er in geslaagd deze relatie op te breken, in de gedachte dat dit een bevrijding zou opleveren. De Darwiniaanse scheiding tussen organisme en leefomgeving heeft de mens echter in een groot isolement gebracht. De eenheid van overleving is anders dan Darwin dacht niet de soort of familierelaties maar de eenheid organisme + leefomgeving. De mens ziet het eigen concept en de expressie en ontwikkeling daarvan gescheiden van elkaar.In het niet-menselijk leven kan de relatie tussen de expressie en de bedoeling niet door de rede worden verstoord. Bij de mens heeft de eigen uitdrukking de kern onherstelbaar aangetast. In een nieuw concept van 'mens' is dus niet alleen de kern van het nieuwe wezen belangrijk (soon) maar deze kern mag niet a priori worden gelijkgesteld en samenvallen met de bedoelingen, de manieren, de functies en uitwerkingen ervan; dit maakt het gebruik van het kernconcept mens nu zo onhoudbaar. In de humanities en in de filosofie worden nieuwe uitwegen en omwegen verkend maar nog te vaak blijft de kern daarbij onaangetast. Wat heeft de mens ertoe aangezet de eigen leefwereld te vernietigen? Waar is het menselijk verlangen op gericht dat de mens bereid is er slaaf van te willen worden? Is het moeilijk te begrijpen dat een teveel aan communicatie (semiotische uitwisseling) in zowel de biologie als in de cultuur leidt tot een afname aan variëteit en soortelijke rijkdom?De vraag rijst hoe van het nieuwe concept zowel de kern heterogeen en vitaal blijft maar dat vooral ook de bedoelingen, intenties, manifestaties, de uitwerkingen en de terugkoppelingen op die kern divers blijven en het nieuwe organisme zo niet kunnen worden gecaptured door het hyper-kapitalisme. Ons voorstel is daarom niet alleen de kern breed en diep uit te werken, soon, maar om ook de per, de door, de bedoeling te verdiepen en te verruimen: per van per-soon zijn de funderingsvragen als vragen naar het waarom, waardoor, naar het doel, de zin, de mogelijkheidsvoorwaarden, de vooronderstellingen van waaruit, etc.’ Deze vragen worden in Per naar de voorgrond gehaald als een politiek programma. Per en Soon staan met elkaar in een feedback relatie, bevinden zich met elkaar in een code-dualiteit. Zoals DNA (digitale code) en interactie met de leefomgeving (analoge code) elkaar beïnvloeden.

PER

Hieronder ‘Per’, het programma, en de eerste onderdelen daarvan. Onder 0 zijn de algemene doelstellingen geformuleerd, een soort anti-fascistisch programma. In 1, 2 en 3 wordt het programma langs 'De drie ecologieën' van Félix Guattari geordend: de ecologie van de 'mind' en ideeën, de ecologie van de gemeenschap en de ecologie van de leefomgeving. Het in beweging blijven van subjectiviteit, het sociale en hoe de leefomgeving op te vatten staat centraal. Het leggen van dwarsverbindingen ertussen, en van overgangen staat voorop in Per.- 0. GENERAL
INCREASING SEMIOTIC FREEDOM
CELEBRATION AND RESPECT, RITES AND RITUALS
ECOSONIC HETEROGENEITY
CODE-DUALITY: STORE IN MEMORY & EXPLORE AGENTIVE DIVERSITY
‘DISTURBING THE HARMONY AND LONGEVITY OF THE STATE’
DEVELOPMENT OF PER-SONAL SENSORY SYSTEMS
SON (SANS IMAGE)- 1. A NASCENT SUBJECTIVITY (FG)
AMPLIFICATION OF THE UNHEARD
DE-INDIVIDUALIZING THE IN-DI-VI-DU-AL
PERSONA (MASK FOR AMPLIFICATION)
INCREASING # EXISTENTIAL REFRAINS
SOUNDING EMBRAINED-EMBODIED-EMBEDDED- 2. A CONSTANTLY MUTATING SOCIUS (FG)
EXPERIMENTING AURAL COMMUNICATION
POLITICISING POSTHUMAN THEORIES
MUSICALIZE POLITICAL MESSAGES
GIVE SON / VOICE TO SUPPRESSED
UNDERSTANDING IDEOLOGY AS INEQUALITY
"ACTUALISATION OF THE MANY MISSING PEOPLE“
ZOÖP WITHOUT ZMF
EXPANDING THE # SON REGISTERS
COPYRIGHTS AND IMAGE RIGHTS FOR NON-HUMANS- 3. AN ENVIRONMENT IN THE PROCESS OF BEING REINVENTED (FG)
RADICAL LISTENING
CARTOGRAPH ANTROPO-, ZOO-, PHYTOSONIC EXPERIMENTS
DECOLONISING LISTENING SPACE
PROTOTYPING ECOSEMIOTIC SONOLOGY
MUTE COMMERCIAL SOUND
...

SOON

SOON kun je zien als een oneindig groot ORGEL/ORGAN REGISTER. Het register dat de perceptuele en functionele scope vormt van per-soon en per-sonatuur. Deze opsomming is niet uitputtend en is onder constructie. De samenhang erin ontbreekt nog. In een toelichting op per-soon wordt de puur sonische, muzikale dimensie, dat heeft geïnspireerd tot per-soon, uit de doeken gedaan.SUN > SONUS - SONG – ULTIMAS PALABRAS ALLENDE - BRUIT (FR) - BASS - LAMENT - EARS - CONSONANT - EARTH SCREAMS - REFRAIN - ARIA - CRYING - VOICE - LAUGHTER - MUMBLE - SCORE - VIBRATION - SOUND - DEATH RATTLE - RAP - ETERNAL RETURN - VOCODE - SPEECH - PENTATONE - INTERFERENCE - DELEUZES DOG’S BARK - SONORITY - CODE - NOISE - VOCALISING - MIX - VOW / VOTE - SONATE - SILENCE - MUSICAL - DUMB - BIRD SONG - PHONÉ - OSCILLATION - POLYRHYTHM - WAVE FUNCTION - TONIC - POLYPHONY – MOO - MADRIGAL - DEAF - CLASH OF ARMS - RUMBLE - GOSPEL - ROAR - GROWL – SPLASH - ANNOUNCEMENT - BELL - CANTATE - ALTER - FIELD RECORDINGS - RESONANCE - PRAYER - TUNING - IMPROVISATION - WAVES - ORAL HISTORY - SCREAM - PERCUSSION - VROOM - INSTRUMENTATION - STYLE - BUZZ - VIBRANCE - MARCH – CHIRP - WALKMAN - ANTHEM - BODY HI AND LOW - SOUNDS - MUTE - CHORUS - THUNDEROUS - UNHEARD - OPERA - RAGA - MELODY - LYRICS - HARMONY - SIGH AND SOUGH - MUSIC - HYMN - MIC – TWEET - PARLEMENT - TIME - TIMING - BOOM BANG POW - WIND - VOICELESS - ECHO - MOVEMENT - BLUES - POP - MULTI-TRACK - CLAP - TERRADIO - CHANT - BRAY - SONDE - TONE - COMPOSITION - RHYTHMIC POSTURES - TEMPO, DISPLACEMENTS OF INTERVALS - SOUND, ODOR AND WARMTH - SONAR - PROTEST - (CONTRA) DICTION - BAR - WHISPER - UNDERWATER SOUND - A CAPELLA - REPERTOIRE - TUNE - ATONALITY - TINNITUS - TONGUE - FREQUENCIES - SAMPLE - WHISPER - FREE JAZZ - HI - DJEMBE - LE BANQUET CÉLESTE - WALTZ - MUSE - INSTRUMENTALS - MUSIC OF THE SPHERES - OSCILLATION - VOCAL HALLUCINATIONS - STREAM - STUTTER - PULSE - MONOLOGUE - SPOKEN WORD – LYRICS - MODULATIONS - TAKE - REGISTERS - Ö Ö, Ö Ö - UNIVOCITY - BLIND STRING - MACHINE GUITARS - SHOUT – BEEP - SOUNDSYSTEM - SIGN - TA'BLA - WOOD NEVER DIES - SPEAK - DADA - SIGNAL - KLANG - ULTRASOUND - OSTINATO - AOOGA - STAGE – TIMBRE - REGISTYER -HETEROPHONY - TALKING DRUMS - YELL - SOUNDSCAPE ECOLOGY – MAMA - UNISONO - TONALITY - PITCH - SOLO - DIATONE - YODEL - VOX /NON-VOX - DREAMSCAPE - JINGLE - COUNTERPOINT - PIPES - SOUND ENVIRONMENT - BELOW GROUND COMMUNICATION - SOUNDART - SONIC PRAXIS - MIXING AND MASTERING – PLING - ZIGZAGZINGING - MARCHING SONG - ONOMATOPOEIA - NOISE AND SOUND POLLUTION - MINIMAL TEXTURES - SOUND HUNTING - SONIC CUES - GLITCH - SCALES - BELLOW - HISS - AMPLITUDE – WHAM - SONICATION - CRY - ULTRASONIC – LAST WORDS - ACOUSTIC EMISSIONS - BIOMUSIC - SOUND MAPS - OPEN FORM - GAIA SPEAKS - PROPORTION AND CADENCE - DISSONANT - STEEL FACTORY - MANTRA – TONICA - PROPAGANDA - CRITO, WE OWE A COCK TO ASCLEPIUS; PAY IT AND DON'T FORGET - SPRECHSTIMME - SIRENS ...

DE DRIE PLATEAUX VAN PER~SOON

1. Per-soon is allereerst de door-klank van de klank als vertegenwoordiger van alle ethisch-esthetische kwaliteiten van leven.
2. Per-soon is ook de door-klank van de eigen stem en van het wordende. Deze tweede vorm lijkt het traditionele persoon nog het meest te benaderen. Maar het potentieel in de uitwisseling tussen per en soon in per~soon is veel groter en vitaler.
3. Als derde is per-soon de door-klank van de ander en het andere waarmee de stem van een ander kan worden versterkt of kan worden vertegenwoordigd. Hier treedt per~soon op als amplifier of vertolker van stemlozen en helpt stem te brengen. Per heeft een duidelijk artistiek-politieke dimensie.Door deze drie modi is per-soon een trillende string, een deelnemer aan het aardse bestaan, een kunstenaar en een politiek, sociaal en ecologisch vertolker.Per-soon is niet ontwikkeld om de mens en het mens-zijn te vieren: juist de mens en het abstracte begrip mensheid is verantwoordelijk voor de cumulatie van crises die de aarde, alle levende systemen en de mens in alle sociale en psychische geledingen treft en waarbij de mens zichzelf in crisis heeft gestort. Die mens, die dit allemaal aanricht moet in de kern opnieuw gedacht worden. Daar zijn nieuwe begrippen en inzichten voor nodig. Von Uexküll (publicatie in 1934) is daarin een belangrijk voorbeeld. Als theoretisch bioloog beschouwde hij iedere levende soort in een eigen Umwelt, die perceptueel en functioneel een eigen tijd en ruimte inneemt, gebruikt en daarmee creëert. De Umwelten van de verschillende soorten zijn van elkaar gescheiden. In dit concept van Umwelt is de mens één soort onder de vele soorten. De Umwelt van Von Uexküll maakt duidelijk dat de mens, objectief gezien, de eigen tijd en ruimte ver overschrijdt, zich in de Umwelt van zichzelf misdraagt én zich in de tijd en ruimte van andere soorten begeeft en deze verstoort en vernietigt. Voor Gregory Bateson, de antropoloog en cyberneticus, heeft Darwin, hoe geniaal Darwin ook is, één ding ernstig over het hoofd gezien dat ons nu dagelijks achtervolgt: de eenheid van overleving in de evolutie draait weliswaar om familielijn van de soort maar het organisme kan niet worden begrepen zonder de omgeving. De eenheid van overleving moet volgens Bateson gezien worden als organisme = leefomgeving. Nu de mens zijn milieu heeft aangetast, het organisme vernietigt zijn leefomgeving, slaat dat terug in de gemeenschap en op de menselijke geest. Ook die zijn aangetast geraakt. De mens die de eigen omgeving vernietigt, vernietigt zichzelf. Dat geldt vandaag de dag in steeds hogere mate ook andersom: de mens die geen zorg heeft voor de ecologie van de geest vernietigt de ecologie van de gemeenschap en de leefomgeving. In een eerder project, Fazzination, is daarom een ecologie van de mind gebouwd die de rijkheid en groei van ideeën in een platform mogelijk maakt.

MISC +

In de humanities en filosofie is de laatste decennia steeds meer aandacht gekomen voor wat hybride is. De binaries in het hyper-kapitalisme, de erfenis van Descartes, verdelen de mens. Daarom is in per-soon niet alleen de zoë vertegenwoordigd, alle levende wezens, maar zijn in per-soon onder MISC+ (misc van miscellaneous) ook alle hybriden en objecten vertegenwoordigd. MISC+ als actanten, monsters, avatars, cyborgs etc. Daarmee verzamelt per-soon de bestaande neologismen zoals die zich een weg zoeken uit de creatieve sector, de kunsten en de humanities. MISC+ zal zich naar de toekomst updaten en telkens opnieuw moeten begrijpen.MINDED MATTER, IN-DI-VI-DU-AL, SINGULARITY, CYBORG, OBJECT, LO SPIRATO (FABRO), SIMIAN, QUASI-OBJECT, SIGNIFICANT OTHERS, EARTHLING, SOBJECT, CONTEMPORARY EMBODIMENTS, L'ANIMAL QUE DONC JE SUIS, ACTANT, 4′33″, ZOOO, TECHARTEFACT, HYPEROBJECT, STRANGERS, GODS & MIXED MONSTERS, MACHINES, AVATAR, NOMAD, HYBRID, VIBRANT MATTER ...Per-soon probeert als een nieuwe sonologische zijnsleer, sonologische ontologie – sontologie – de mens met de niet-mens te denken en vorm te geven. Heel Spinoza-achtig maar gericht op handelingsvermogen en semiotische vrijheid en rijkheid.

PER~SOON in GROND

In de kunstruimte GROND wil Per-soon de eerste aanzetten daartoe maken en tonen en met denkers, biologen, musici, sociale wetenschappers over per-soon spreken, denken en experimenteren.Per-soon in GROND laat menselijke en niet-menselijke politiek-artistieke stemmen horen. In deze per-soonlijk installatie worden kunstenaars en studenten Sonologie in Utrecht, Den Haag en Amsterdam uitgenodigd, worden bestaande initiatieven uitgenodigd als Parlement van de Dingen, parler is spreken, geeft stem. GROND vormt een open podium voor lokale klanken van jongeren, kunstenaars, ontwerpers, huisdieren en planten.

Goedendag gewenst

Wij houden je op de hoogte

• Ga door

© Per-soon, Per-son and Per-sonature 2021
All rights reserved. An initiative of Stichting Nieuwe IJssel